Van groeispurt naar marktvolwassenheid: de doorbraak van de warmtepomp

nov 21, 2023

Op woensdag 15 november 2023 is het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2024 gelanceerd tijdens het ‘Congres Doorbraak van de Warmtepomp’. Uit eerder gepubliceerde kwartaalcijfers en prognoses van Vereniging Warmtepompen bleek al dat de warmtepomp nu ook in de bestaande woningbouw definitief is doorgebroken. Dat zien we ook terug in het trendrapport van DNE Research, waarin de stand van de markt en mogelijke toekomstscenario’s voor verschillende marktsegmenten worden onderzocht en geanalyseerd.

Vorig jaar sprak Dutch New Energy Research de verwachting uit dat er 100.000 warmtepompen zouden worden geïnstalleerd in 2022. “Dankzij een fantastische eindspurt werden dit er zelfs 110.000. Of een dergelijk slotstuk er dit jaar weer inzit is nog niet duidelijk. Wat wél duidelijk is, is dat de groei zich in 2023 met naar verwachting ruim 167.000 geïnstalleerde warmtepompen heeft doorgezet, én dat die groei de komende jaren gaat doorzetten.” aldus Daan Jansen, marktonderzoeker bij DNE. “Het aandeel water-water warmtepompen (bodemgekoppelde warmtepompen) groeit echter veel minder hard dan het aantal lucht-waterwarmtepompen. Bodemgekoppelde warmtepompen én utiliteit zijn belangrijke aandachtspunten voor zowel Vereniging Warmtepompen als Branchevereniging Bodemenergie,” aldus Frank Agterberg.

Woningsegment

Met een verwachte 120.000 geïnstalleerde warmtepompen is de vraag in het bestaande woningsegment in 2023 voor het eerst groter dan de vraag in het nieuwbouwsegment. Dit betekent ook dat Nederland op koers ligt voor het beleidsdoel van in totaal 1 miljoen warmtepompen in bestaande woningen in 2030, bovenop het aandeel in de nieuwbouw. Mede met het oog op de aanstaande normering voor verwarmingsinstallaties in 2026, zal de groei naar verwachting blijven stijgen.

In het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2024 worden er vier groeiscenario’s tot en met 2030 geschetst. In het laagste scenario zullen er vanaf 2026 al 240.000 warmtepompen per jaar in de bestaande bouw worden geïnstalleerd. In het hoogste scenario zijn dit er maar liefst 300.000. In beide scenario’s zijn de ongeveer 50.000 warmtepompen per jaar in de woning-nieuwbouw nog niet eens meegenomen.

De groei van het aantal warmtepompen is niet alleen een statistiek; het vertegenwoordigt een verschuiving in de benadering van duurzame energie in de woningbouwsector. Met het potentieel om niet alleen comfort te bieden maar ook een oplossing te zijn voor netcongestie door bij te dragen aan slimme flexibiliteit, bevestigen warmtepompen hun rol als een spijtvrije en duurzame keuze.

Utiliteitssegment

Het Nationaal Warmtepomp Trendrapport analyseert ook de utiliteitsmarkt. Ook daar trad een flinke groei op. Wegens de beschikbare gegevens is de duiding van die groei ten opzichte van de marktpotentie lastiger dan in de woningbouw. Kwalitatief gezien is de groei tot en met 2022 met name afkomstig van lucht-water warmtepompen; het totaal opgestelde vermogen van water-water warmtepompen, met bijvoorbeeld bodemenergie als bron, was in 2022 hoger dan dat van lucht-water warmtepompen.

Wie in de utiliteit wil verduurzamen met een warmtepomp loopt ook al tijden tegen de beperkte netcapaciteit aan. Er wordt door netbeheerders soms ‘nee’ verkocht voor verzwaring van de aansluiting. Wellicht dat hier ook hybride warmtepompen, die in 2023 zijn toegevoegd aan de Erkende Maatregelenlijst energiebesparing (EML), soelaas bieden. “Het is nodig dat in de utiliteit een vergelijkbare exercitie als voor de woningbouw wordt gedaan om de kansen te duiden, zodat de warmtepomp-keten daar een aanbod tegenover kan stellen”, aldus Frank Agterberg, voorzitter van Vereniging Warmtepompen.

Het jaarlijkse Nationaal Warmtepomp Trendrapport is een initiatief van marktonderzoeksbureau Dutch New Energy Research. Vereniging Warmtepompen en Techniek Nederland zijn strategisch partner van het onderzoeksbureau en mede-afzender van het rapport.

Via deze link kunt u het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2024 gratis downloaden.